بناهای تاریخی ارومیه - قسمت دوم

بناهای تاریخی ارومیه - قسمت اول

خب سه طبق است پس قاعدتا 3 نفر اینجا باید مقبره داشته باشند؟  2طبقه هست ولی اون گنبد و طاق سومی یک حالت 2 جداره دارد آن بالا. مصالح این بنا همانطور که دیده می‌شود تا ارتفاع 3.60 متر سنگ‌های تراش دار خاکستری هست و از آن به بالا هم مصالح آجری هست. ما وقتی پایین را نگاه کردیم در پایین یک فضای خیلی کوچکی داریم و گنبدی را که تقریبا 2 متر از سطح زمین فاصله داشت بعد آمدیم طبقه بالا یک گنبد بزرگتر با فضای بیشتری را اینجا می‌بینیم و نقش و نگار هم اینجا ندارد؛ یعنی هیچ کتیبه‌ای را اینجا نمی‌بینیم و فضایی که نوشتاری باشد را اینجا نمی‌بینیم و فضای خیلی ساده هست و تابلوهایی را داریم تماشا می‌کنیم که مرتبط با استان آذربایجان غربی هست. خب آن پایین که فضا خیلی کوچک بود و اتاق کوچک با سقف تقریبا 2 متر را داشتیم و این فضا بزرگتر هست.

در مورد اینکه این فضا چرا اینقدر ساده هست توضیح میدهید؟

سازه های دوره سلجوقی نقوش هندسی معماری ساده و ارتفاع های کمتر از بناهای یادبود دوره ایلخانی را داشتند. این مقبره هم چون بیرون از حصار و باروی تاریخی شهر ارومیه قرار گرفته بوده یعنی در واقع ما دویست سیصد متر از حصار تاریخی ارومیه بیرون هستیم و این مقبره هم بیرون از حصار تاریخی ارومیه ساخته شده است. الان در مرکزیت شهره؟ بله.

این بنا چی بوده است؟

این بنا چون به طرف جنوب و جنوب غرب ساخته شده است یک کتیبه گچبری به صورت محراب بوده و قسمت زیادی از این تخریب شده و کتیبه‌ای هم داشته که خوانده نمی‌شود ظاهرا و بیش از دو سه کلمه آن بیشتر خوانده نمی‌شود. در مورد گنبد هم که فرمودید ارتفاع سردابه و فضای داخلیش به 2 متر می رسد ولی این اشکوب و این طبقه ارتفاعش شاید به بالای سه و نیم و چهار متر تا تیزه گنبد عرقچین آن می رسد. در مورد سیستم مقبره‌های دوره سلجوقی هم یک نکته‌ای وجود دارد که هم در این مقبره و هم گنبد سرخ مراغه و سایر مقبره‌هایی که شبیه و همدوره این مقبره بودند وجود دارد و آن هم طبقه‌هایی هست که ساخته می‌شدند طبقه پایین که الان شما فرمودید ارتفاع طبقه پایین بوده مشهور بوده به سردابه و طبقه بالای آن را می‌گفتند شیرونگاه یا مقبره که الان داخل آن هستیم که مقرنس سازی شده و طاق نماهایی که با گچ ساخته شده است. معماری و تزیین معماری خاصی هم در آن دیده نمیشود.

این فضایی که الان کنار من دارید تماشا می کنید نقش و نگارهایی هست که روی سنگ نقش بسته و در شهر نجف آباد اصفهان هم به مناطقی رفتیم که سنگ نگاره‌ها آنجا بودند و قدمتشان به 7 الی 8 هزار سال قبل برمیگشت و ما نقش و نگارهایی را بیشتر از حیوانات و حتی انسان روی سنگ‌ها می‌دیدیم که به وسیله سنگ تراشیده شده بود این نقاشی‌ها. اینجا هم دارید می بینید اما توضیح آقای الهی که برای من دادند این بود که این سنگ نگاره‌ها کپی هستند یعنی فضایی که اینجا به عنوان موزه سنگ داریم تماشا می‌کنیم کپی هستند از جاهای مختلف. سنگ نگاره ای که ما کنارش ایستادیم سنگ نگاره‌ای هست مربوط به دوره پیش از تاریخ که صحنه‌های شکار را روایت می‌کرده و این سنگ نگاره کپی از سنگ نگاره شهرستان مهاباد و منطقه خرهنجیران است که گرته برداری از آن سنگ نگاره انجام شده است.

این هم به هفت هشت هزار سال پیش برمیگردد؟

تاریخگذاری دقیق انجام نشده است ولی دوره عصر میانسنگی و پارینه سنگی دوره‌هایی بوده که به صورت متفاوت سنگ نگاره ها و نقوش صخره‌ای دیده شده است و بین بازه 20000 سال تا 8000 سال پیش از میلاد تلرانس دارد. این قوچ‌های سنگی که روی مقبره ها قرار می‌گرفتند از قبرستان های اطراف ارومیه به اینجا منتقل شدند برای حفاظت بهتر و پایه ستون هایی را می بینید که آن‌ها هم از بناهای تاریخی هست که اینها اصل هست. معمولا این سنگ قبرهایی که به صورت قوچ و نقوش صلیبی یا چلیپایی هم داخلش می‌بینیم مربوط به قبرستان مسیحی های شهرستان ارومیه بوده است.

بناهای تاریخی ارومیه - قسمت اول

به نام خدای مهربان. سلام به همسفرهای خوب و دوست­داشتنی خودم همراهان شبکه مستند سیما. همچنان همراه ما هستید در ایرانگردی. اینجا استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه هست و سوژه گزارش امروز ما بناهای تاریخی این شهر زیبا است. اما جناب آقای الهی عزیز کارشناس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری شهرستان ارومیه همراه و همسفر ما هستند و قراره چند بنای تاریخی را در این برنامه به ما معرفی کنند.

بناهای تاریخی

ما خیلی جا خوردیم و داشتیم دنبال 3 گنبد میگشتیم و وقتی اومدیم این استوانه را به ما نشان دادند. برای همین خیلی جا خوردیم. بله. عرض کنم خدمتتون که این برج مقبره که متعلق به دوره سلجوقی هست این اسم گذارای که برای برج‌ها انجام میشده وجه تسمیه آن با توجه به شاخصه‌های معماری بوده است و حالا وقتی اسم 3 گنبد می آید ما تصورمان بر این است که حالا 3 گنبدی هست که کنار هم هست ولی ممکن است این 3 تا گنبد روی هم نیز باشند. وجه تسمیه این مقبره بخش غالبش را به این دلیل گفتند که 3 تا اشکوب یا 3 تا گنبد روی هم ساخته شده است و گنبد بالایی هم آخریش پوشش عرقچین بالایی هست با خیز کم که می شود سومی.

خب. اینجا 3 گنبد هست دیگر. 3 گنبد اسمی هست که روی این بنای تاریخی گذاشته شده و توضیحاتی که آقای الهی در ابتدا برای ما دادند به این شکل هست که 3 تا گنبد روی هم ساخته شده و فضای تاریخی هست و می شود گفت چنین گنبدهایی را می‌توان در آذربایجان شرقی هم ببینیم مثل گنبد مراغه و کبود هست که یکی از آثار بسیار زیبای شهر مراغه هست که انها هم به شکل استوانه ای هست و گنبد سرخ هم هست.

در آذربایجان‌های شرقی و غربی گنبدها به این شکل استوانه ای هستند، درسته؟

همینطور که عرض کردم خدمت شما گنبد سرخ مراغه از اسمش پیداست و کسی که آن را ندیده شاید تصور بکند که با یک گنبدی که روی یک سازه‌ای قرار گرفته هست طرفه، در حالی که گنبد سرخ مراغه نیز تقریبا همین معماری را دارد به جز اینکه مقطع و پلان گنبد سرخ مراغه به صورت گرد نیست. به خاطر اینکه ما وقتی که مساجد جامع را میبینیم و یا حتی مساجد خیلی بزرگی که در شهرهای مختلف هستند گنبدهای عظیمی روی آن قرار گرفته است حالا ما گنبد سلطانیه که بزرگترین گنبد آجری جهان هم هست را در شهر سلطانیه رفتیم دیدیم و گنبد مسجد جامع اصفهان را رفتیم دیدیم برای همین گنبد تو ذهن من آن طوری شکل داده شده است.

مصالح این گنبدها چیه و تاریخ ساختش به کی برمیگردد و سازنده آن چه کسی بوده است و مقبره چه شخصی بوده است؟

مقبره 3 گنبد آنجوری که از کتیبه‌های خط کوفی مقابل نمای شمالی دیده میشود که ورودی مقبره سه گنبد هم از داخل این نما هست معماری این بنا که در دوره سلجوقی ساخته شده است شخصی بوده به نام منصور ابن موسی که برای حکمرانان سلسله سلجوقی ساخته شده است. در کتیبه‌ای که با سنگ‌های تراش ساخته شده است که دور همین مشاهده می‌کنید اسمی از شخصی به نام ششقات مظفری برده شده که به احتمال قریب به یقین از حکمرانان سلسله سلجوقی بوده و این مقبره به ایشان یا یکی از نزدیکان وی منتصب می‌شود. سندی نیست که قطعا مال ایشان یا نزدیکانش بوده ولی در کتاب‌های تاریخی که کارشناسان مطالعه کردند این مقبره به ششقات مظفری که از حکمرانان محلی دوره سلجوقی بوده است تعلق داشته است. سنگ مقبره‌ای داخل نیست؟ نه سنگ مقبره‌ای باقی نمانده است.

معمارش چه شخص بوده است؟

منصور ابن موسی همینطور که عرض کردم . نکته جالب که از کتیبه خوانده شده این است که ایشان قبل از اینکه بنا به اتمام برسد فوت می‌کنند و کلمه رحمه الله در دومین جایی که اسمشون استفاده شده درپشت اسمشان دیده می‌شود.

ادامه این مطلب را در قسمت دوم بخوانید.

دریاچه ارومیه - قسمت دوم

قسمت اول دریاچه ارومیه

اب دریاچه از باران تهیه میشود و 13 رودخانه مهم و بزرگ هستند و 95 درصد اب دریاچه را تامین میکنند و عمده این آب از استان آذربایجان غربی تامین میشود 85 درصد اب از اذربایجان غربی و 15 درصد از اذربایچان شرقی تامین میشود. این رودخانه ها اب شیرین هستند چرا اینجا اینقدر غلظت اب زیاد است. با توجه به اینکه ما کوه نمکی داریم در دریاچه ارومیه و هرچه این اب بیشتر شود این نمک ها حل میشوند و غلظت نمک را پایین تر میبرند. ما الان روی کوه نمک ایستادیم

برامون میگین به چه شکلی دریاچه را میشود احیا کرد؟

شاید یکی از دلایل کمتر شدن تراز آب دریاچه عوامل انسانی بوده است چون رودخانه‌هایی که در مسیر دریاچه ارومیه قرار گرفتند استفاده‌های فراوان مردم انجا از رودخانه‌ها بوده و برنامه‌ریزی‌های نامناسب و افزایش مصرف اب از ابریز دریاچه توسط مردم وکشاورزان بوده است شاید 92 درصد اب مورد مصرف کشاورزی است و از طرفی به خاطر افزایش دمای منطقه تبخیر آب هم بیشتر شده.

خود دریاچه چشمه‌ای ندارد؟

چشمه زمانی میتواند در دریاچه وجود داشته باشد که سطح تراز اب زیر زمینی بیاید بالا و چون الان سطح اب زیر زمینی رفته پایین لذا امکانی برای جوشیدن چشمه وجود ندارد. موضوع احیای دریاچه ارومیه مهم است و توسط رئیس جمهور مطرح شده. این دریاچه برای کشور و کشورهای همسایه مهم و حیاتی است. کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است و حجم منابع ابی پایین‌تر است و اگر ما به درستی مصرف نکنیم و مدیریت نکنیم رفته رفته سطح آن کاهش می‌یابد و مردم با مشکل مواجه می‌شوند.

استان آذربایجان بعد از خوزستان دومین کشور پر آب کشور است. اگر این بلا سر دریاچه ارومیه بیاید ما در کشور های کویری مثل یزد واصفهان و بخشی از فارس و خراسان چه اتفاقی می‌افتد .لذا دریاچه ارومیه به عنوان پایلوت برای مطالعه مطرح شده و آقای رئیس جمهور در  امین جلسه هیئت دولتشان این موضوع را مطرح کردند و جلسه و ستاد احیا ایجاد شد. امیدواریم اتفاق خوبی بیفتد و این دریاچه به زودی زود احیا شود. دریاچه ارومیه یکی از جاذبه‌های مهم استان آذربایجان است و خوشبختانه هنوز پابرجاست و میتوان امد و لذت برد از این آن.

از جاذبه های دیدنی و گردشگری بگویید؟

علاوه بر دریاچه ارومیه آبشارهای زیبا مثلا دریاچه مارمیشو دریاچه سد شهرچای ارومیه در اطراف شهر تفرجگاه‌هایی داریم مثلا تفرجگاه بند  باغات امامزاده در مسیر جاده گلبان دهکده چیچست را داریم .در داخل شهر بازدید از بازارچه قدیمی شهر ارومیه و بازدید کلیسا ننه مریم و کلیسا سیر ارومیه و مسجد جامع و موزه ارومیه. تقاضا میکنم از مردم عزیزمان که به ارومیه تشریف بیاورند اقدامات خوبی در شهر ارومیه اتفاق افتاده است. تشکر و قدر دانی میکنم. من خودم خاطره‌ای از دریاچه دارم اینکه در سال 78 وقتی از تبریز به ارومیه امدیم با لنج امدیم اما الان پل هست و راحت‌تر است. شما بینندگان را به خدا میسپارم، تا فردا و سوژه دیگر شما را به خدا میسپارم.

دریاچه ارومیه - قسمت اول

به نام خدای بزرگ و مهربان. اینجا استان آذربایجان غربی شهر ارومیه است. ما الان در کنار دریاچه ارومیه هستیم این دریاچه یکی از پتانسیل‌های گردشگری در  ارومیه است. وقتی داشتیم در امتداد دریاچه حرکت میکردیم ابتدا یک حاشیه سفید رنگ را دیدم که به نمکزار شبیه بود و بعد از آن هم خود دریاچه که رنگ آب آن قرمز است برای همین از آقای دکتر میرعلی محمدی عزیز می‌پرسیم و ایشون استاد دانشگاه و جز ستاد احیای دریاچه ارومیه و عضو شورای اسلامی شهر ارومیه دعوت کردیم .نخست سلام و علیک

سلام .به بینندگان عزیز

الان باد شدیدی داره میاد ؟ این باد همیشه است؟

باد جنوب غربی که غالب است بر جبهه‌هایی دیگر باد و همواره از غرب به شرق میوزد از ارومیه به سمت تبریز. عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه این ستاد چیست؟ قراره چیکار کنه؟ دریاچه ارومیه در گودترین حوزه ابریز است به مساحت 53 هزار کیلومتر مربع که 40 درصد مربوط به استان آذربایجان شرقی بوده و 12 درصد آن بخش شمالی کردستان و مابقی استان اذربایجان غربی. جایی که الان هستیم از پایین به شهر سلماس ختم میشود از سلماس به آن طرف وارد حوزه ابریز مازندران میشویم.

دریاچه ارومیه در طول دوران مختلف اختلاف زیادی در طول دوه داشته است بیشتر سطح آب نسبت به سطح اب ازاد 1278 متر است که در ایتن تراز مساحت خود دریاچه به 6000 هزار کیلومتر محدود میشود از وقتی تراز می‌آید پایین مساحت هم کاهش پیدا میکند. در سال 74-75 بالاترین تراز اب دریاچه ارومیه را داشتیم به حدود 32 ملیارد متر مکعب حجم اب دریاچه ارومیه بوده تراز آب فعلی دریاچه 1270/50 متر میرسد نزدیک به 7.5 متر اختلاف ارتفاع داریم . این به خاطر تبخیر آب دریاچه ارومیه است و لازم است که این دریاچه به عنوان نگین نیلگون آذربایجان است و وجود دریاچه باعث تاثیرات مثبت  اکولوژی  در منطقه است و متاسفانه وقتی سطح اب پایین امده یک مسائلی در منطقه ایجاد شده چه از لحاظ کشاورزی چه از لحاظ امراضی که در منطقه شایع نبوده است.

رنگ آب را قرمز میبینیم ؟ علت چیست ؟

 در دریاچه ارومیه  تنها موجودی که میتواند رشد کند و این مربوط به دریاچه های شور است یک نوع سخت پوست به نام آرتمیا است . آرتمیا در دریاچه ارومیه است به اسم آرتمیااورمیانا است و اسم علمی آن است یک سری شباهت بین دریاچه ارومیه و دریاچه‌های شور در دنیا وجود دارد مثل دریاچه یوتا در امریکا که مشابه اینجاست و یک سری جلبک‌ها در فصل تابستان و بهار رشد میکنند و منبع تغذیه آرتمیا است . این رنگ به خاطر وجود همان جلبک‌هاست .

آرتمیا جانور سخت پوستی است و وقتی میزان نمک دریاچه به حد متعادل برسد رشد آن‌ها افزایش می‌یابد چون الان غلظت نمک زیاد است اینها به سمت مرده شدن حرکت میکنند و الان نمیتوانیم آرتمیا را ببینیم. یکی از شاخص‌هایی که برای وجود دریاچه ارومیه است وجود همین آرتمیا است و این‌ها مردن براشون معنی ندارد و تا 100 سال میتوانند زنده بمانند. این ارتمیاها صید میشود و یکی از منابع غذایی برای تولید آبزیان مخصوصا انواع ماهی‌ها.

ممنون و تشکر از شما. هوا خوب است و متعادل نه گرم و نه سرد . همسفر ما باشید. این نمک دریاچه ارومیه است و یه ضرب المثل است که هرچه بگندد نمکش میزنند وای به روزی که بگندد نمک. اما این نمک فکر کنم دارد می‌گندد. دریاچه ارومیه یکی از دریاچه‌های نمک در دنیا است و غلظت نمک آن بالاست مخصوصا وقتی که آب دریاچه تبخیر شده است و کاهش پیدا کرده است . نمک کاربرد زیادی دارد چه به عنوان نمک خوراکی و چه در صنعت. دریاچه ارومیه علاوه برپتانسیل نمک پتانسیا پزشکی درمانی هم دارد آب نمک فایده زیادی برای پوست دارد و از لجن دریاچه ارومیه می توان برای منظور های پزشکی استفاده کنیم .برای درمان ارتروز .

ادامه این مطلب را در قسمت دوم بخوانید

روستای زینانلو

بقیه هم کار دارند. هلو و شلیل میچینند. بعضی ها بعد از ظهرها دم غروب انگور میچینند. یعنی بعد از ظهر بیشتر برداشت انگور هست در این منطقه؟ بله

به ما گفتند صبح زود بین ساعت 7.5  8 صبح تا 10 صبح برداشت میکنند؟ ان طوری هم برداشت میکنند

این انگور نه سرخه نه سبز نه زرده. این انگور قرمزه. به زبان محلی بهش میگویند قرمز کشمش

یعنی با اینها کشمش هم درست میکنید؟

نه. اسمش اینه. ما بهش میگوییم انگور سیاه. نه اینها سیاه نیستند.

پس انگور سیاه و سفید و قرمز داریم. انگورهای دانه دار هم اسامی مختلفی دارند؟ ریش بابا. انگور طلا و قزل و انگور سیاه و صحابی و ملکی

شیره پزی هم دارید شما؟ هر روستایی تو خانه خودش دارد. شما چطور؟ تو روستاتون شیره پزی دارید؟ بله. تو حیاط میپزیم.

کی مشغول میشوید؟ آخرهای پاییز

این انگورها چند سالشونه؟ یعنی باغستانی که شما دارید.

هر سال جوان تر میکنم باغستان را. اینها را 30 سال قبل کاشتیم اما هر دو سال تغییراتی میدهیم که جوانتر شود.

آب اینجا از کجا تامین می شود؟ آب روستای شما. از آب چاه همینجا. چشمه و .. نداریم.

تا ان بالای کوه را کاشتید. آب را پمپاژ میکنند؟ بله. یک استخری هم داریم. از پایین پمپاژ میکنند تو استخر و از آنجا هم لوله ها قطره ای داریم.

تا کی برداشت انگور را دارید؟

تازه شروع شده است. تا 40 روز 50 روز ادامه دارد.

از اواسط شهریور شروع میشود و تا اواخر مهر هست؟ تا 15 ام 20 ام آبان هم هست. اینها را اصلا سرما نمیزند.

منطقه ای هم هست که انگورچینی آن دیرتر از شما شروع شود؟ یا اینکه فقط در منطقه زینانلو میشود انگور را پیدا کرد؟ اینجا کمی زودتر هست و از اینجا هم دیرتر منطقه امامزاده هست در پایین ارومیه. آقا دستتون درد نکنه.

اسم این انگور چیه آقا؟ کشمشی.

یعنی اینا را کشمش میکنید یا اسمش کشمشی هست؟ اسمش کشمشی هست.

اینجا چجوری کشمش درست میکنید شما. یعنی خوشه را از سقف آویزان میکنید. در بعضی از روستاها من دیدم انگورها را میچینند انگورهای یک کم رسیده تر از این را بعد به بند میکشند و از سقف آویز میکنند در سایه میماند تا کشمش میشود. شما هم همین کار را میکنید؟ نه. ما میزنیم به بازار. ما کشمش درست نمیکنیم. ما در روستای زینانلو که میگشتیم گفتند تنها جایی که فعلا برداشت انگور دارند آقای اسماعیل جنگجو هستند. با توجه به اینکه اطراف روستای زینانلو پر از باغ انگور هست ولی هنوز برداشتش شروع نشده است. امروز هم 12 شهریور هست که ما اینجا هستیم و هنوز برداشت انگور شروع نشده است.

آقا اسماعیل از کی برداشت انگور در روستای شما شروع میشود؟

از 30 ام شهریور

شما چرا زودتر شروع کردید؟ اینجا زود میرسد. اینجا ما یک کوهی را دور زدیم تا رسیدیم به شما. رو به آفتاب هست و گرمسیرتر از ان طرف هست. الان فقط انگور کشمشی را جمع میکنید یا انگور دیگر هم دارید؟ بله ولی انگورهای دیگر کم است.

چه انگورهایی دارید کلا؟

قرمز و سفید. همین 2 تاست.

زنبور نمیبینم تو باغتون؟ زنبور هست ولی کمه.

شیره پزی دارید؟ نه. ما درست نمیکنیم ولی اهالی درست میکنند.

از چه ساعتی برداشت انگور را شروع میکنید؟ از ساعت 5 و 5.5 صبح تا ساعت 8 صبح.

این انگورهایی که شما مشاهده میکنید سوغات شهر ارومیه است و فرآورده های انگور مثل شیره انگور هم هست و 23 ام شهریور ماه به مدت یک هفته جشنواره انگور در ارومیه برگزار میشود که محصولات انگور مثل خود انگور و شیره و کشمش و ... عرضه میشود. ما باز هم از چند نفر دیگر که مشغول برداشت هستند میخواهیم گزارش بگیریم. این خوشه های زرین انگور و اینجا شهرستان ارومیه و روستای زینانلو.

انگورچینی کار ساده ای هست یا سخت؟ یک قیچی دارد. من یکی چیدم. کاری نداره دیگه. 

انگور چیدن کار ساده ای هست خیلی هم سخت نیست اما باید جوری بچینند که بازارگیر باشد و خرابش نکنند.

دانه هاش نمیریزد؟ از درخت که میچینیم 100 درصد یکی 2 تا از دانه هاش میریزد و ممکنه به درخت گیر کند و کلا همش بریزد.

کلا شغل مردم این روستا کشاورزی هست؟ اکثرا کشاورزی هست.

چقدر انگور دارد کل روستا؟ سالی 2000 تن تا 3000 تن انگور دارد. سال پیش که انگور زیاد بود تا 5000 تن هم می رسید.

ما رفتیم ملایر. انجا هم جشنواره انگور دارند و خوشه های برترشان را حتی شماره گذاری میکنند و بعد به بهترین خوشه جایزه می دهند. توی ارومیه هم جشنواره انگور هست از 23 ام تا آخر شهریور. من میخوام فرق انگور شما با مثلا انگور زنجان و تاکستان یا قزوین یا ملایر را بدونم. اصلا فرقی دارد؟

فرقشان خیلی هست. انگور اینجا کمی شفافتره به مرور زمان میرسد و خیلی خوشمزه میشود. در ضمن انگور بی دانه ارومیه فکر نکنم در هیچ جای کشور پیدا شود.

اره. اینجا درشت و بی دانه هست. من جاهای دیگر دیدم که بی دانه ها معمولا ریزه. به خاطر خاک کوه اینجاست. خاک اینجا سفید هست و انگورش درشت میشود اصلا هورمون به این انگورها کم میزنند

در کشاورزی روستای شما از کودهای ارگانیک استفاده میشود یا شیمیایی؟ اکثرا از کود ارگانیک. پهن مرغ و حیوانات. شیمیایی صرف نمی کند الان کود دانه ای پنجاه شصت تومان هست. کود ارگانیک بهتر هم هست هم دیرتر جذب میشود داخل درخت و یک بار کود بدهیم 5 سال درخت استفاده میکند.

شما روزی چند صندوق انگور میچینی؟

بستگی دارد. هفتاد شصت هشتاد حتی صد صندوق یعنی هفتصد هشتصد کیلو.

بستگی دارد به اینکه چقدر رسیده یا خسته میشوید؟ نه خسته میشویم اگه بخواهیم رسیده را بچینیم روزی هفتصد هشتصد جعبه هم باید چید. صبح میچینیم که انگور شفاف و بازارگیر باشد. این هم از سوژه گزارش امروز ما یعنی برداشت انگور. جاتون سبز خیلی جاتون

 اینجا خالیه در این فصل بسیار خوب که بیایید و برداشت انگور را از نزدیک ببینید وقتی میخواستیم بیاییم ارومیه گفتند خنکه ولی امدیم اینجا غافلگیر شدیم. حسابی گرمه. به هر حال الان فصل انگور و جشنواره انگور هست. تا دیدار دیگر شما را به خدای بزرگ میسپاریم.