دیدنی های ارومیه

دیدنی های ارومیه از طریق برنامه همسفر تنها میسر نمیشود چقدر خوبه که حضور شما را هم در شهر بسیار زیبای ارومیه داشته باشیم. آقای دکتر اشاره میکنید که فصل آمدن به اینجا چه فصلی هست؟

استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه هر 4 فصلش زیباست. بهارش را اگر ببینید باغشهر آن یک دشت سبزی هست یعنی اگر از هواپیما نگاه کنید همه دشت های ارومیه تا پایان خرداد ماه سبز هستند در پایان خرداد ماه که بارندگی ما کاهش پیدا میکند دمای بین 29 تا 35 درجه داریم. در پاییز بارندگی های خیلی مناسب و بارش های پاییزی و در زمستان هم برف و کولاک و سرما. یعنی برای همه سلیقه های مختلفی که میخواهند بیایند ارومیه ما آب و هوا داریم

یک جمله دیگری هم که در مورد ارومیه شنیدم میگویند رنگین کمان اقوام. این جمله به چه معنایی هست؟

رنگین کمان اقوام و ادیان است. هر چند اقلیت هستند ولی داخل شهروندان ارومیه ما زرتشتی و ارامنه و آشوری را داریم در میان مسلمانان اهل سنت ترک و کرد را داریم و در آذری ها ما اهل شیعه و سنی را داریم با گویش ها و مذاهب و ادیان مختلف. که با شکل محبت آمیز در کنار هم زندگی میکنند و ما خیلی مراودات خوب و فضاهای خوبی را برای این تعاملات فرهنگی داریم.

خب گفتید که لهجه و گیش شما ریشه در زبان آذری دارد چقدر خوبه که با زبان آذری خداحافظی شما را بشنویم و دعوتتون را از بینندگان همسفر.

من مجدد در انتهای برنامه از همه هم میهنان عزیز ایران اسلامی دعوت میکنم قدم به روی چشمهای ما بگذارند و در اینجا حضور پیدا کنند. شهر ارومیه شهری زیباست و آذربایجان غربی یک سری زیباییهایی دارد که ویژه و منحصر به فرد است از همه هم میهنان دعوت میکنم از این زیبایی ها بهره مند شوند و ما هم شهرمان را آب و جارو کردیم و پذیرای شما مهمانان هستیم. اینجا هم برای استراحت جا هست و هم زیبایی هایی برای تماشا و هم غذاهای خوشمزه برای استفاده خودشون و خانواده هایشان. انشاالله که در اینجا ببینمتون و اینجا حضور پیدا کنید و با خاطره خوش از اینجا بروید و وظیف خودم میدانم که از مجموعه دست اندرکاران و زحمتکشان برنامه همسفر که آذربایجان غربی و ارومیه را به عنوان مقصد انتخاب کردند و میخواهند زیبایی های ارومیه را به تصویر بکشند سپاسگذاری میکنم.

ما هم تشکر میکنیم از شما به هرحال برنامه همسفر را پذیرفتی. ما هم همه هم میهنان را دعوت میکنیم به شهر زیبای ارومیه. 3000085 سامانه پیامک برنامه هست برای انتقاد و پیشنهاد و همچنین سایت شبکه مستند. با همه شما خداحافظی میکنم برنامه فردا ما را از دست ندهید. 

جشنواره ملی در ارومیه

 پس این یک جشنواره ملی هست؟

این حضور اعلام آمادگی کرد به تمامی استان ها برای فروش صنایع دستی شان و الان هر 30 استان ما اینجا غرفه اجاره کردند. بخش عمده ای از غذاخوری های مختلف برای ارایه غذاخوری های خودشان آمدند اعلام آمادگی کردند و اینجا غرفه زدند. یک فضای مناسبی است برای هم میهنان عزیزمان.

ما در ایران من خودم 2 تا شهری که رفتم مثل قزوین و زنجان آنجا هم تاکستانهای زیادی دیدم و انگورهای خیلی خوبی. اینجا هم انگورهاش را چشیدم خیلی خوشمزه بود. شما تفاوت بین انگورهای این استان ها را میدانید؟

آذربایجان غربی محل رشد 58 نوع انگور هست که در کشور بینظیر هست. شما شاید بتوانید 10 نمونش را در تاکستان های زنجان ببینید یعنی یکسری از ریشه ها و درختچه هایی از قدیم الایام اینجا بوده است که رشد پیدا کردند و اینها متعلق به استان آذربایجان غربی هست.

مسافران و گردشگرانی که به شهر شما می آیند قاعدتا باید یک جایی را برای استراحت داشته باشند و دغدغه های جاهای گران هم نداشته باشند. برای این مورد چه کارهایی کردید؟

خود مجموعه دهکده ساحلی ما با 200 الاچیق سرپوشیده و محدود شده آماده پذیرایی هستند درحالیکه ما هتل خود دهکده با 44 اتاق داریم. در کنار این همه هتلداران ما با 30 درصد کاهش قیمت اعلام آمادگی کردند برای پذیرایی از مهمانان عزیز و ما کمپین های مختلف را در پارک های مختلف آماده کردیم که ان شا الله پذیرای مهمانان عزیز در همان محوطه و همان پارک های داخل شهر خواهیم بود. همین امر فرصتی است برای دیدن این شهر و استان زیبا و بیایند همشهری ها و هم میهنان ما از نوع تنوع انگور و سیب و غذاهای مختلف که از اقصی نقاط ایران اسلامی اینجا آمدند و صنایع دستی شان را آوردند استفاده کنند. و ان شا الله در این آب و هوای خوب با 26 تا 28 درجه دما که کم نظیر است ارتباط خوبی برقرار بشود. بیایند و دریاچه های ماربیشه و ارومیه و آن فضاهای برفی ما را و آبشارهای خیلی خوب ما را ببینند و قطعا لذت ببرند.

بله. این می تواند جزو آخرین سفر تابستانه مردمان ایران باشد در اواخر شهریور ماه به استان آذربایجان غربی. آقای شهردار بهمون میگین که سوغات شهرتون چیه؟

خب ما دعوت کردیم به جشنواره انگور و دوشاب انگور را به همه هم میهنان عزیز سفارش میکنیم که از اینجا سوغات ببرند که همون شیره انگور نیست. شیره در زبان آذری ما همان آبی است که از انگور بیرون می آوریم بعد از جوشاندن این شیره به غلظتی می رسد که دوشاب میگوییم. حلواهای خیلی زیبای ارومیه و نقل ارومیه و سیب و انگورهای ما مثل انگور حسینی و هندوانه هایی که داخلشان زرد است و برای کلیه خوب است. اینها منحصر به فرد ارومیه است.

از جاذبه های تاریخی شهر هم برامون بگویید؟

خب این استان دارای قدمت 5000 ساله هست. یکی از بناهایی که خیلی به قدیم برمیگردد تخت سلیمان ماست گرچیسای ماست خود ارومیه مسجد جامع ماست سه گنبد ماست بازار خود ما که از دوره صفویه به یادگار مانده و بناهای خیلی تاریخی که در اطراف روستاهای ارومیه ما داریم. مثلا یک روستایی داریم که قدمت اشیا کشف شده به 4000 سال قبل برمیگردد. ما در مهاباد غار سغولان را داریم و چون در مرز هست ارومیه خیلی پوشاک خوبی را از بازارهای ترک وارد میکند و ارزان است و قطعا می توانند همشهریان ما میتوانند استفاده بکنند.

ما در کنار بخش تولیدات داخلی میتوانیم در بخش تجارت خارجی هم بهره ببریم و خیلی میتوانیم از آن استفاده کنیم و در واقع میشود گفت شهر ارومیه در ابعاد مختلف قابل تامله که شما بیایید اینجا و هم طبیعت بکر و هم تاریخ خوبش را ببینید و هم جاذبه های بسیار دیدنی آن را ببینید و هم سوغات بسیار خوبی که با خودتان ببرید. باز هم تصاویر بسیار زیبا ببینید.

سفرنامه ارومیه

تشکر میکنم. همانطور که جناب دکتر اشاره کردند شهر ارومیه شهر بسیار زیبایی هست و جزو باغشهرهای ایران محسوب میشود و آب و هوای خیلی خوبی دارد و جاذبه های دیدنی و گردشگری فراوان که ما قرار هست در 2 هفته به زیبایی های شهر ارومیه بپردازیم. به تصاویری که از این دیار گرفتیم توجه کنید و جاذبه های دیدنی شهر ارومیه را از قالب تلوزیون و برنامه همسفر مشاهده کنید. همسفر ما باشید.

بهانه ما برای آمدن به ارومیه جشنواره ای هست که از 23 ام آغاز میشود و تا اواخر شهریور هم ادامه دارد و آن هم جشنواره انگور هست. معمولا میوه هایی که در شهرهای مختلف سرآمد هستند و بیشتر هم رویش دارند و برداشت میشوند برای آنها جشنواره میگیرند مثل جشنواره گردو در بافت کرمان و جشنواره انار داریم و جشنواره میوه های مختلف. در شهر ارومیه هم جشنواره انگور هست و فرآورده های انگور هم در آن زمان استفاده می شود و به فروش می رسد و حتی به عنوان سوغات به کسانی که در این جشنواره حضور پیدا میکنند داده میشود. جناب آقای حضرت پور قراره در مورد جشنواره انگور هم برای ما بگوید. بینندگان ما 3 روز قبل از جشنواره برنامه ما را تماشا میکنند که در 20 ام شهریور ماه هست. دعوتی اگه دارید و در مورد جشنواره به ما توضیح بدهید.

من از همین تریبون استفاده میکنم و همه مردم عزیز را دعوت میکنم به این جشنواره که حضور پیدا کنند. استان ما 30 درصد مردم از طریق کشاورزی ارتزاق میکنند و انگور دومین محصول ما پس از سیب است که سیب 1میلیون و 600 هزار تن تولید استان آذر بایجان غربی هست و انگور دویست و شصت و هشت هزار تن که ما رتبه دوم و گاها سوم را پیدا می کنیم و ما 58 نوع انگور داریم و معمولا 80 هزار تن از آن معمولا برای کارخانه های کنسانتره استفاده می شود که ما رتبه اول را در این زمینه داریم و 80 هزار تن در قالب خشکبار مثل کشمش و ... صادرات داریم به کشورهای دیگر. 20 هزار تن دیگر هم صادرات داریم. رقم صادراتی انگور ما 7 هزار تومان هست و رقم انگور داخلی 1000 تا 2000 تومن هست که یک فاصله فاحشی هست که این برمیگردد به بی اطلاعی باغداران ما از نحوه فروش و بسته بندی و صادرات ما. در افق 1404 قرار هست درآمد سرانه شهروندان ارومیه و استان آذربایجان غربی را بالا ببریم و به دلیل اینکه 30 درصد مردم از کشاورزی ارتزاق می کنند یکی از رسالتهای برگزاری این جشنواره توسط همه دستگاهها افزایش درآمد شهروندان هست. بخش عمده ای از جوانان ما که از گذشتگان خودشان اطلاعات کافی ندارند میفهمند که انگور را چطوری به بار می آوردند و چگونه از آن استفاده میکردند و یک ارتباط بین نسلی هم در ان جشنواره برقرار می شود و یک فضای شاد و مفرح با حضور هنرمندان نیز داریم و در کنار این معرفی این محصول هم هست و این محصول نسبت به سال گذشته 10000 تن افزایش رقم رشد صادرات ما بوده است و در کنار این وقتی یک کشاورز میاد و میبیند که انگور قرار هست به کشور روسیه یا کشورهای عربی که 7000 تن می رود برای خودش سوال ایجاد میشود که من چجوری به این سمت بروم و در کنار این دریاچه ارومیه ما در کنار کم آبی هایی که اتفاق افتاده به دلیل مصرف بدی که در حوزه کشاورزی اتفاق افتاد متاسفانه وضعیت مناسبی نداشت و الان شروع به احیا شده و الان به کشاورزان توصیه میشود که انگور محصولی هست که آب کمی می برد یعنی اگر سالیانه 2 بار آبیاری شود کفاف می کند و این انگیزه در باغداران ایجاد می شود که اگر قراه درختی را بکارند به سمت انگور بروند و همینور که عرض کردم بخش عمده ای از تجار و صنعتگران ما و کارخانه هایی که بنگاه اقتصادی هست می توانند محصولاتشان را در این جشنواره ارایه بدهند که یک درآمدی هست و در طول این 10 روز مشتاقانی که در این برنامه حضور پیدا میکنند در پای رستوران ها و جشنواره و بازار از 30 استان کشور اینجا غرفه ایجاد کردند و غذاهای بومی و محلی استان ها یک ارتباط فرهنگی مناسبی اتفاق بیافتد که جشنواره همه اینها را تامین می کند ما در سال اولی که شروع کردیم به صورت عظیم استقبال نشده بود و سال بعدش یک کمی رونق پیدا کرد و سال گذشته حضور 50 هزار نفری را در روز افتتاحیه و اختتامیه جشنواره داشتیم و بخش 30 درصدی حضور از شهرستانهای همجوار ما بودند و استانهای همجوار ما بودند. امسال سال چهارمه و فکر میکنم یکی از جشنواره های ملی و عظیمی باشد که بتوانیم هم فرهنگ های مختلف و هم غذاهای مختلف و ... ارایه کنیم.

سفر به ارومیه

با نام و یاد خدای بزرگ و مهربان. سلام به همسفرهای خوب و دوست داشتنی خودم همراهان کجا بریم. همچنان همراه ما هستید در ایرانگردی و اما از شهر زیبای قزوین سفر می کنیم به شمال غرب کشور جایی که استان آذربایجان غربی است و مرکز ان شهر زیبای ارومیه و قراره چندین روز ارومیه را بهتون معرفی کنیم اما مثل همه برنامه ها در بخش نخست می رسیم به شهردار شهر که جزو مطلعین هستند و قراره از شهر برای ما بگویند آقای دکتر حضرت پور در خدمتشان هستیم شهردار شهر ارومیه سلام و علیک شما را با بینندگان برنامه همسفر می شنویم و اطلاعاتی در مورد شهر ارومیه.

خوب با نام خدا. من سلام و عرض ادب دارم خدمت یکایک مردم کشور عزیزمان ایران در اقصی نقاط کشور. استان ما با 3 کشور آذربایجان و عراق و ترکیه هم مرز است و 960 کیلومتر مرزش هست و جمعیتی بالغ بر 3 میلیون و 200 هزار نفر دارد و شهرستان ارومیه 1 میلیون و 260 هزار نفر. بخش عمده ای از فعالیت ها مردم این شهرستان و استان تقریبا حدود 30 درصد آن کشاورزی هست و عمدتا امروزه از طریق مرز فرصت هایی را برای تجارت و تبادلات مرزی داریم و همینطور که مردم استحضار دارند دروازه اروپا هست. ارومیه مرز سه راهش دروازه اروپا هست و روزانه ما ترددهای خیلی زیادی را داریم و ارومیه مرکز گردشگری شهرهای همجوار کشورهای دوست ما هستند که ان شاالله این سفری که صدای سیمای جمهوری اسلامی کشور برای استان اذربایجان غربی و به خصوص شهر ارومیه داشته بتواند این زیبایی ها را به تصویر بکشد. همانطور که مردم خوب کشور عزیزمان استحضار دارند شهر ارومیه باغ شهر است یعنی نمی توانند شهری را پیدا بکنند که در شعاع 25 کیلومتر باغ های سرسبز انگور و سیب را داشته باشد و شما را نمی توانید شهری را پیدا بکنید که از وسطش و چپ و راستش رودخانه جاری عبور کند رودخانه باراموسی ما از یک سمت شهر رد می شود رودخانه شهرسایی ما که همیشه جاری هست در وسط شهر ماست و رودخانه نازموسی که الان  پر آب هستند این ها همه زیبایی های شهر ارومیه هستند و بزرگترین مزیت استان مزیت فرهنگی هست یعنی انسان هایی که با تمامی گویش ها با تمامی مذاهب با  تمامی اقوام و ادیان در کنار هم با محبت زندگی میکنند نه مسالمت آمیز و این یکی از برکات نظام جمهوری اسلامی هست و فرهنگ بالای مردم عزیز استان اذربایجان غربی.

آقای دکتر چجوری میشه آمد به ارومیه حالا ما مرکز را تهران قرار میدهیم. چقدر فاصله داریم تا پایتخت و به چه وسیله هایی میشود آمد به ارومیه؟

مسافت ما 750 کیلومتر هست. ان شاالله امید هست تا پایان سال 96 به راه آهن کشوری متصل می شویم و هواپیماهای ما روزانه 2 تا 3 تا 4 تا پرواز را دارند و بخش عمده سفر به ارومیه از طریق زمینی است و مسیر 4 بانده داریم یعنی از تهران که خارج شویم اتوبان هست تا تبریز و از تبریز هم اتوبان هایی را شروع کردند که امید است تا 2 سال آینده تمام شود و ان زیر ساخت هایی که میتواند جذب گردشگر را داشته باشد. شما می دانید ارومیه بخش سیلوانا جزو دومین یا سومین شهرهای دنیاست چون عموما اکسیژن خالص در ان هست و هیچ شهری را نمی توانید پیدا کنید که در بخشی از بلندی های خودش برف داشته باشد. ارومیه میشود گفت کوههای خیلی زیادی دارد که الان پر برف هستند و رودخانه های جاری و دریاچه های ماربیشه ما و دریاچه خوشکوه ما و پیست خوشکوه ما و همه زیبایی های دیگر. دریاچه ارومیه هم که الحمدالله در حال جان گرفتن هست. عزیزانی که امدند و حضور پیدا کردند این زنده شدن دریاچه ارومیه را مشاهده کردند و وظیفه میدانم که از همه دست اندر کاران دولت که در طول 3 سال گذشته تلاش کردند برای احیای دریاچه ارومیه سپاسگذاری کنم.

تبریز کجا بریم

مجری: با نام و یاد خدای بزرگ و مهربان عرض سلام و ادب و احترام خدمت شما بینندگان عزیز برنامه همسفر. همراه ما هستید در ایرانگردی. اینجا شهر زیبای تبریز هست. و ما داریم جاذبه های دیدنی‌‌اش را به شما معرفی میکنیم . خانه ای که الان در آن قرار گرفته‌ایم به نام خانه امیر نظام گروسی است یا موزه قاجار و خانم غیبی کارشناس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر تبریز  که قرار است از این مجموعه برایمان بگویند . سلام و علیک  شما را با بینندگان همسفر می‌شنویم .

خانم غیبی: سلام عرض می کنم بهترین سلامها گرم ترین سلامها  را خدمت همه بینندگان برنامه همسفر  تقدیم می‌کنم و خوشحال هستم که  از راه دور از تبریز محضر شما برای معرفی یکی از زیباترین و منحصر به فرد ترین خانه های دوره قاجاریه عصر ناصرالدین شاه خدمتتون خواهم بود.

 مجری: بله خانم غیبی حیاط بسیار بزرگ و زیبایی را داریم می‌بینیم و‌ جوی آب و معماری غنی‌ای که اینجا حاکم است. برای ما توضیح دهید که این خانه مربوط به کدام شخصیت است؟ و از معماریش بگویید و این که  آیا این محوطه حیاط اولیه یا بیرونی  این خانه بوده یا بعدها الحاق شده است به این خانه ؟

خانم غیبی: بله خواهش می کنم . ما در محضرتون هستیم در  حیاط بیرونی خانه امیرنظام گروسی که از  شخصیت های کاردان و شایسته و پیشکار ایالت آذربایجان در دوره ناصرالدین شاه است اینجا یکی از خانه هایی است که به سال ۱۲۹۸برای میزبانی مهمانانی که از تهران به عنوان اعیان و اشراف در تردد بودند در دارالسلطنه تبریز برای میزبانی آنها آقای امیر نظام گروسی پیشکار و بالاترین مقام دوره ناصرالدین شاه در ایالت بودند جهت رتق و فتق امورات حکومتی یک عمارت حکومتی را بنا کردند بله در حیاط بیرونی هستیم که وسط حوض و اطراف باغچه.  سبک معماری به سبک معماری دوره قاجاریه است که دارای دو طبقه و یک حوض خانه۱۵۰۰ مترمربع با اتاقهای گوشواره ای شاه نشین، پنجره‌های ارسی دو جداره با چهار رنگ اصلی طبیعت و رنگهایی که هر کدام یک خاصیت ویژه ای داشتند. تنبیها  جداگانه راه‌پله‌ها جداگانه برای ورود و خروج و تردد اعیان و اشراف بوده است.

 

مجری: خانم غیبی مساحت این خانه چقدر بوده؟

خانم غیبی: ۱۵۰۰ متر مربع با اتاق های گوشواره ای  در دو ضلع غربی و شرقی و خب اتاقی که به عنوان تنبی یا شاه نشین محل سرو غذا بوده است اتاق های گوشواره ای جهت قرار دادن ساکهای مسافران در این اتاقها.

مجری: تناقضی که در معماری این خانه با جاهای دیگر در دوره قاجار می بینم حیات غیرمشجر یعنی درختانی را من در این هیات نمیبینم حالا درختچه‌هایی که مشخص است تازه کاشته شده اند ولی درخت هایی که قدمت داشته باشند را نمی بینیم اینجا باغ نبوده؟

 خانم غیبی: از آنجایی که شهر تبریز برای داشتن باغ های بسیار سر سبز معروف بوده به احتمال خیلی زیاد و نزدیک به یقین اینجا خوب چرا امکان وجود درخت هایی که به صورت باغ باشه وجود دارد.

مجری: پشت این مجرا هم حیاط باز می‌بینیم  داخل عمارت است دیگر؟

خانم غیبی: بله حیاط اندرونی ما با توجه به فرهنگی که در دوره قاجاریه داریم از لحاظ وجود مسئله محرم و نامحرم که خیلی مقید بودن مسئله حجاب کاملی که از این دوره در چادرهای قجری ما می‌بینیم  که کمربندی داشتند که به کمر بسته می شده نقابی که زنان در این دوره داشته اندو ورودی هایی که برای خانمها زنانه  و مردانه جدا بوده خب نشان می‌دهد که خب حیاط اندرونی بیشتر مختصر استفاده خانم ها بوده است. طی اسناد و عکس هایی که ما از این دوره داریم خب نشان می‌دهد که بیشتر خانم‌ها در این حیاط اندرونی و بناها و اتاق‌هایی که هست  سکونت داشتند و احتمال می‌رود که محل زندگی عائله آقای امیر نظام گروسی باشد حیاط اندرونی .

مجری: خیلی ممنون. تشکر از توضیحاتی که درباره مجموعه خانه امیرنظام گروسی دادید اما فضایی که ما در آن قرار گرفته ایم تبدیل به موزه قاجاریه شده است که البته طبقه فوقانی آن در دست تعمیر است و دارند مرمت می کنند و طبقه زیر آن مجموعه ای از موزه است و وسایلی که مربوط می‌شود به دوره عصر قاجار همسفر ما باشید تا با این مجموعه نفیس بهتر  وبیشتر  آشنا شویم.

...ما الان در قسمت زیرزمین موزه قاجار هستیم و فضای را داریم تجربه می کنیم که بیشتر به موزه مردم شناسی شبیه است یعنی ما لباس‌هایی که مربوط به دوران قدیم است و همینطور زندگی عشایری که در اطراف شهر تبریز زندگی می کردند رل در این غرفه می توانیم ببینیم علاوه بر آن معماری خیلی خاصی هم دارد این مجموعه ولی دوتا چیزی که من اینجا میبینم و سنخیت زیادی با آثار تاریخی ندارد را می‌خواهیم خانم غیبی برای ما توضیح بدهند این کفپوش ها جدید است و اصلاً فضای قدیمی را اینجا احساس نمی‌کنیم خانم غیبی برای ما بگویید که چرا این ساختمان به این شکل است در این قسمت زیرزمین اش و برای ما در مورد اشیایی که اینجا هستند توضیح دهید؟

خانم غیبی: ما در ضلع غربی حوضخانه در طبقه زیرزمین خانه آقای امیرنظام گروسی در غرفه ای که به نام عشایر و لباس است خدمت شما هستیم با توجه به احتیاجی که برای معرفی سلسله قاجار وجود داشته از این‌رو غرفه ای را به نام عشایر و لباس ترتیب دادیم که لباس های محلی این طایفه طرز زندگیشان و اسباب زندگی شان حالا دیگ و سماور و  سربندها دستبندها یا ارسی ها و کفش های مخصوص لباسهای شلیته این دوره و در کل چیزهایی که الان به نام طباق یا تخته های بزرگی بودند که در مراسم خودشان وسایل را روی آن می چیدند و در مراسم شادی های شان داماد برای عروس و عروس برای داماد طبق، وسایلی مثل حنا و میوه و برای بزرگداشت و ارزش دادن برای عروس و داماد برده می‌شد در این غرفه هست.

مجری: ورنی و زیلو و گلیم را اینجا می‌بینیم.

خانم غیبی: بله ورنی  و گلیم و پشتی ها پارچه های مختص که الان در اسکو با کار دست زنان زده می شود نمونه ای از روسری هایی که خیلی زیبا در ویترین ها و غرفه ها مشاهده میفرمایید نمونه ای از همان البسه ها و مسائلی هستند که در دوره قاجار در این دوره  مورد صحبت ما مورد استفاده قرار بوده.

مجری: الان هم مورد استفاده هست این لباس ها یا دیگه منسوخ  شده ؟

خانم غیبی: بله بله هست الان ما طایفه شاهسون ها را داریم در قسمت اردبیل ورزقان کلیبر که این لباس‌های سنتی مخصوصاً در اردبیل خیلی کاربرد دارد روسری هایی که مشاهده میکنید در اسکو با عنوان صنایع دستی و خیلی هم استقبال می‌شود چون روسری های بزرگی هستند و کار دست است چاپ دست هستند.

 مجری: بسیار عالی غرفه بعدی که می‌خواهید معرفی کنید چه غرفه ای است ؟

خانم غیبی: اگر اجازه بفرمایید اوج زیبایی این بنا در حوض خانه است یک حوض هشت پر که نقطه ثقل این است بنا هم در حوض خانه است روی چهار تا بنا ایستاده این غرفه بسیار زیبا که غرفه رجال و فرامین است در خدمت باشیم

مجری بفرمایید:خواهش میکنم...

...ما الان در حوضخانه هستیم و  مرکز زیرزمین یا خانه یا موزه قاجار که فضای بسیار زیبایی است با معماری خاص خودش خانم غریبی برای ما توضیح دهید که معماری این قسمت به چه شکلی است ستونهایی که دارم میبینم سنگی است و فضای زیبایی دارد در عین اینکه بسیار هم ساده است و هیچ نقاشی و گچ بری وفضای خاصی را اینجا نمی بینیم ؟

خانم غیبی: بله خواهش می کنم اوج زیبایی این بنا در حوض خانه است با یک سقف گنبدی شکل و حوض هشت پر با پنجره هایی که رو در روی هم در تابستان و زمستان کاربری‌های خاصی داشته. این حوضخانه با توجه به تمول و ثروت صاحب خانه، حوضش بسته به همان ثروتی که داشته یا جایگاه و ارزشی که در آن دوره داشته به تناسب آن تعداد پره ‌هایش فرق می‌کند مردم عادی در این دوره حوض های دایره ای داشتند که از لحاظ استحکام خیلی بالا بوده ولی مردانی که صاحبان و مالکانی که صاحب مقام و منصب و ثروت بودند بسته به همان تعداد پنجره های شاه نشین یا تنبی ها شون با حوضخانه تعداد پره هایشان زیادتر می شده است .

مجری: اینجا هشتپر است؟

 خانم غیبی: اینجا هشتپر است و پنجره های شاه نشین طبقه بالا که در برخی خانه ها پنج در هستند برخی ۷ در. این پنجره ها تعدادشان را بشمارید ما در قسمت شاه نشین هفت در  داریم که نشان از جلال و جبروت آقای امیر نظام گروسی صاحب و مالک خانه را می رساند. حوضخانه همانطور که مستحضر هستید منطقه آذربایجان از همان ابتدا زمستانهای بسیار سوزناکی داشته که باعث قطع شدن یا یخ  بستن آب ها در زمستان میشده. این حوضخانه در زمستان با چیدن گلهای شمعدانی دور حوضخانه ها یا استفاده از آب این حوض در زمستان یک نوع کاربری داشته با توجه به اینکه خب هوای معتدلی ایجاد می کرده. در این طبقه در تابستان‌ هم به‌موقع مخصوصاً دم ظهر که دم می کرده با باز کردن پنجره‌های رودررو  یک نسیم خنکی می پیچیده و باد ایجاد می‌شده و مخصوصاً نکته مهم این که نقطه ثقل این بنا حوضخانه است. کل بنا روی چهار تا ستون ایستاده است که با هنرمندی عزیزان متخصص ما، بازهم با حفظ همان ویژگی ها این  آجرکاری ها صورت گرفته است. با پیچیدن جالب هست که انعکاس صدا را دارد این سقف گنبدی شکل. یعنی با توجه به پیچیدن صدای آب که در حوض جاری بوده حالت مدیتیشن به اتاق های اطراف، که هم صدای آب می پیچیده و هم حالت خنکی که عرض کردم

مجری: ما در کنار ویترین هایی که دور تا دور دیوار حوضخانه تماشا میکنیم اسنادی را می‌بینیم این اسناد مربوط به چه دوره ای است و شامل چه مطالبی است؟

 خانم غیبی بله غرفه رجال  و فرامین در حوض خانه ترتیب داده شده است رجال و فرامین از همان شش بزرگمردی  که در این حوضخانه قرار داده شده وجه تسمیه اش گرفته شده ولی فرامین و دستورات و دستخط هایی که ما از این دوره داریم در خطاب به  مستشارالدوله میرزا یوسف خان چهره کاردان شایسته  و برجسته  دوره ناصرالدین شاه که راه نجات ایران را در داشتن قانون دانست میرزا یوسف خان مستشارالدوله که معرف حضورتان است اهل تبریز وجزو شخصیتهایی بوده که مقاله کلمه که همان قانون یک کلمه در قانون است راه نجات ایران را در قانون دانست که ایشان خیلی سفر های بیشماری داشته و به عنوان فردی که درفرانسه بیشترین مدت  عمر خود را گذراند در کشورهای اروپایی دید که این کشورها دارای یکسری چهارچوب سیستم و قانون و قانونمندی هستند. که مردم حق بهره‌برداری از حق خود را دارند. از این رو آمد و ۳۶ سال قبل از انقلاب مشروطه ، ۲۶ سال قبل از مرگ و ترور ناصرالدین شاه مقاله ای به نام «یک کلمه» را نوشت از این رو در بررسی تاریخ دوره قاجار اگر ما به ریشه‌های انقلاب مشروطه برگردیم چهره مستشارالدوله را می‌بینیم که از رجال برجسته دوران ناصرالدین شاه بشمار می آید.

... مادر ضلع شرقی حوضخانه قرار داریم با ۴ اتاق گوشواره ای و دو کریدور . از یک قسمت متصل به اندرونی و از در دیگر متصل به حیاط بیرونی است. غرفه  هایی که در این قسمت  است شامل  غرفه سنگ باروت اسلحه زنبورک و کریدوری که متصل به اتاق رجال و فرامین است. ما در این غرفه های مان به معرفی اشیایی که از سنگ، به صورت یکدست از سنگ یشم و مرمر و تفنگ هایی که به صورت ساچمه ای و باروتی است. باروت دان هایی که جهت نگهداری باروت از جنس چوب و چرم و فلز و پوست کدو تنبل که روی اینها اشکال مختلف شیر و خورشید نشان از آرم و نشان دوره قاجار است.  روی یک شمشیر مرصع کاری شده یا طلا کاری شده باز نقش های اسلمی شیر و خورشید را می‌بینیم که واقعا اوج زیبایی هنردر این دوره را هم می‌رساند.  یک مورد بسیار زیبایی که ما در این غرفه داریم زنبورک است که لازم میدانم اشاره کنم زنبورک نوعی وسیله جنگی بوده که روی شتر سوارمی‌کردند و برای بالا رفتن خورجینی زیر پا می‌گذاشتند و به فردی که  این وسیله را راه اندازی و شلیک می‌کرده زنبورکچی میگفتند برای اولین بار این وسیله توسط نادرشاه در نبرد کرنان مورد استفاده قرار گرفت مثل بقیه اسلحه های این دوره تیررس زیادی نداشته و در دوره تقریبا فتحعلی شاه و آقامحمدخان کاربرد داشته  تا دوره محمد شاه که استفاده از این وسیله با آمدن اسلحه های دیگری که خب عباس میرزا کارخانه های اسلحه سازی در خوی گذاشته بود  تقریبا کمرنگ تر می شود استفاده از این وسیله و از دوره مشروطه به بعد کلا برچیده میشود.

طی صحبتهایی که خدمتتون عرض کردم شهر تبریز را در معرفی این بنا عرض کردم که شهر تبریز اهمیت دارالسلطنه ای داشته ولی ولیعهد ها پس از مرگ پادشاهان ار تبریز راهی تهران میشدند به علت فاصله بسیار زیادی که از شمالغرب کشور که تبریز واقع شده بود تا تهران وجود داشت ولیعهدها و شاهزاده ها  یکبار در تبریز تاج گذاری میکردند برای اینکه مدعیان سلطنت نتوانند بر تخت سلطنت بنشینند و بار دوم در کاخ گلستان در همان قسمتی که برای این منظور در قسمتی که تخت مرمر وجود داشته تاج گذاری انجام میگرفته. از  این رو ما در غرفه سنگ همین مخصوصا تاج گذاری مظفرالدین شاه که یکبار در تبریز انجام گرفت سنگ نوشته‌هایی روی سنگ یکدست  مرمر انجام گرفته و باز سازی شهر تبریز که مستحضر هستید شهر تبریز سه دوره زلزله بسیار  وحشتناک داشته  224 هجری قمری و 343 هجری قمری  و 1093 هجری قمری که آخرین سال حکومت کریم خان زند بوده باز سازی های کلی که طی این سالها انجام گرفت باز یک نوشته ای برای احیا شدن شهر تبریز در غرفه سنگ ما مشاهده خواهید کرد . وسیله دیگر ما یک عصایی هست  به شکل ماهی با سر سوت  که از سنگ است و میتوانید غرفه سنگ  مشاهده بفرمایید . تشکر میکنم از تمام عزیزانی که ما را در این غرفه همراهی کردند. بخدا میسپارم . ممنونم

مجری: اینجا حیاط اندورنی خانه امیر نظام گروسی  هست یا همان موزه قاجار و فضایی که شما مشاهده میکنید و الان هم دردست تعمیر هست یک فضای بکر است و البته اینجا باغچه ها زیباتر و قشنگ تر هستند. این فضا بهرحال گوشه ای از معماری غنی شهر تبریز هست و همانطور که اشاره شد در قسمت بالا و شاه نشین الان در دست تعمیر هست و اشیای آن به خزانه رفته تا ان شالله بزودی اشیا به اینجا برگردند و موزه فعالیت خود را ادامه بدهد. این هم از سوژه و گزارش امروزمان که تقدیم نگاه مهربان شما بینندگان عزیز شد . تا فردا و سوژه دیگر شما عزیزان بیننده را به خدای بزرگ و مهربان میسپاریم. 300085 را فراموش نکنید . انتقاد و پیشنهاد و حتی اگر دعوتی دارید مارا مطلع کنید . همینطور میتوانید به سایت شبکه مراجعه کرده و برنامه های قبلی را تماشا کنید . تا فردا و سوژه دیگر خدا نگهدار...